Band Loopt… het levensverhaal van Ruud van Lieshout
De geschiedenis van een zo dynamische muziekvorm als de jazz is onverbrekelijk verbonden met de mogelijkheid om de magische momenten ervan op te tekenen door middel van een geluidsdrager. En nog steeds wringen liefhebbers hun handen dat er geen enkele opname bestaat van de legendarische Buddy Bolden. De eerste jazzopname stamt immers pas uit 1917 – van de Original Dixieland Jazz Band. De manier van vastlegging was toen nog uiterst primitief: men toeterde dicht opeengepakt voor een grote hoorn en de trillingen werden rechtstreeks overgebracht op een naald die een groef sneed in een met bijenwas bedekte glazen plaat.
De grootste zorg was toentertijd ongetwijfeld of men er inderdaad iets opkreeg en veel minder of dit echt een goede afspiegeling vormde van de bedoeling van de muzikant. De techniek verbeterde echter snel, vooral toen door de elektrische optekening en versterking steeds betere microfoons konden worden gebruikt. Maar belangrijk ook toen al was de wisselwerking tussen muzikant en degene die voor de opname verantwoordelijk was en die met vaak zeer beperkte middelen wonderen tot stand wisten te brengen. Luister bijvoorbeeld naar die nog steeds grandioos klinkende opname van Louis Armstrong’s West End Blues uit 1928.
Naarmate de techniek voortschreed werd de taak van de geluidsman alleen maar belangrijker, want met de meerdere mogelijkheden werd ook de kans om het helemaal verkeerd te doen groter. Bovendien is het zeker niet alleen een zaak van droge techniek om een goede opname te maken. Integendeel, daar komt een heleboel gevoel en liefde voor de muziek bij kijken, inclusief de nodige creativiteit omdat de omstandigheden – zeker waar het live registraties betreft – zelden ideaal zijn. Zo’n man die steeds als het ware naar de ziel van de muziek op zoek was en daar geweldige resultaten mee wist te boeken was in ons land vele jaren de legendarische Ruud van Lieshout.
Achter en voor de knoppen
Een kleine 30 jaar was hij geluidsman bij Phonogram, later Polygram geheten en daarna directeur van de internationaal befaamde Wisseloord-studio’s. Maar dat zijn de droge feiten… zijn boeiende leven speelde zich zowel af achter de knoppen als daarvoor in de persoonlijke contacten met uiteenlopende muzikanten zoals die van het Dutch Swing College, Pim en Ruud Jacobs, Toots Thielemans, The Ramblers, Vera Lynn, Ted Easton, tot en met de Marinierskapel, Feike Asma en Cannonball Adderley. Daarnaast de optredens en shows van Wim Sonneveld, Toon Hermans, Paul van Vliet, Wim Kan, Tom Manders, Herman Finkers, Jasperina de Jong – kortom, letterlijk teveel om hier op te noemen.
Toen hij het jaren na zijn pensionering wat rustiger kreeg borrelden de herinneringen eraan weer naar boven en begon Ruud ze te noteren, het materiaal erbij te zoeken en te ordenen en het resultaat van dit heel andere creatieve proces is een heel boeiend boek geworden, waaraan de plezierig ogende tekstredactie en productie – die in handen was van zijn dochter Juliette – zeker veel heeft bijgedragen. De titel is ‘Band Loopt’, met als ondertitel ‘Backstage verhalen uit de platenstudio’ en het vormt voor iedereen die ook maar iets heeft met muziek en/of theater een heerlijk weglezend tijdsdocument. Dit ook al vanwege de relativerende en humoristische schrijfstijl.
Het is met 180 pagina’s op een formaat van 21 x 21 cm een kloek boek geworden (ruim een pond schoon aan de haak). Terwijl de maar liefst 178 kostelijke illustraties en de korte hoofdstukken het zowel tot een plezierig lees- als bladerboek maken met een hoog aha-gehalte. Dit vooral vanwege de ontelbare onopgesmukte anekdotes over de meest uiteenlopende situaties – het is allemaal niet na te vertellen en dat hoeft gelukkig ook niet, want voor de prijs van slechts 18.95 euro is het boek te bestellen via de website www.bandloopt.nl. Het is daarnaast ook via de boekhandel te bestellen (ISBN 9789090244600).